Differentiatie op mbo niveau 2, professionalisering en praktijk
Een overzicht van beschikbare instrumenten
Binnen het onderzoeksproject ‘Differentiatie op mbo niveau 2, professionalisering en praktijk’ zijn verschillende instrumenten ontwikkeld die breder bruikbaar zijn om het onderwijsaanbod op het gebied van differentiatie en zelfregulatievaardigheden van studenten te evalueren en verbeteren:
- Een differentiatie logboek voor docenten
- Vragenlijsten voor studenten over het door hun ervaren onderwijsaanbod en hun eigen zelfregulatievaardigheden
Achtergrondinformatie over de inhoud en de ontwikkeling van de instrumenten is te vinden in Hoofdstuk 6 van het onderzoeksrapport: Verschil maken. Een praktijkgericht onderzoek naar differentiatie door mbo-2 teams.
Het logboek en de vragenlijsten voor studenten kunnen op deze webpagina als pdf-bestand gedownload worden. Voor de studenten-vragenlijsten is het ook mogelijk gebruik te maken van een reeds geprogrammeerde online vragenlijst en een automatisch gegenereerde rapportage te laten maken voor een groep studenten.
Als u voor de studenten van uw opleiding van deze mogelijkheden gebruik wilt maken, kunt u dit formulier invullen.
Hieronder vindt u een korte beschrijving van de instrumenten inclusief downloadlinks.
Differentiatie logboek docenten
In het onderzoek is een logboek ontwikkeld als een hulpmiddel voor docenten om individueel en als team de (door)ontwikkeling van de interventie en hun differentiatievaardigheden bij te houden. Aan de hand van het logboek reflecteren docenten individueel op hun differentiatievaardigheden, de eigen leerdoelen op dit gebied en de ervaren opbrengsten bij voor studenten. Ingevulde logboeken zijn een nuttig startpunt voor een gesprek met uw team over wat nodig is om (beter) te kunnen differentiëren tussen studenten.
Een pdf-versie van het logboek vindt u hier.
Vragenlijsten voor studenten
Het ervaren differentiatie- en zelfregulatie-aanbod op de opleiding
In hoeverre ervaren mbo-studenten een gedifferentieerd onderwijsaanbod op hun opleiding? En in hoeverre vinden zij dat ze verschillende zelfregulatievaardigheden aanleren op hun opleiding?
Om hier antwoord op te krijgen is een vragenlijst over differentiatie in het onderwijsaanbod beschikbaar en een vragenlijst over het aanleren van zelfregulatievaardigheden op de opleiding.
Een pdf-versie van de onderwijsaanbod vragenlijsten vindt u hier.
De vragenlijst over het zelfregulatie aanbod op de opleiding is gebaseerd op een bestaande vragenlijst met 13 stellingen ontwikkeld door Karssen & Heemskerk (2018). De aanpassingen die aan de oorspronkelijke vragenlijst gemaakt zijn binnen het project ‘Differentiatie op mbo niveau 2, professionalisering en praktijk’ zijn bedoeld om de vragenlijst zo goed mogelijk aan te laten sluiten bij de praktijk van het mbo onderwijs en niveau-2 studenten.
Zelfbeoordeling van zelfregulatievaardigheden
Hoe beoordelen mbo-studenten hun vaardigheden op het gebied van het plannen, evalueren en monitoren van de opdrachten die ze voor de opleiding maken?
Om hier antwoord op te krijgen, is een vragenlijst beschikbaar met drie verschillende subschalen: planning, evaluatie en monitoring.
Een pdf-versie van de zelfregulatie vragenlijst vindt u hier.
De subschalen zijn een aangepaste en ingekorte versies van subschalen uit de vragenlijst van Vandevelde et al. (2013) en Kester et al. (2018). De aanpassingen die aan de oorspronkelijke vragenlijst gemaakt zijn binnen het project ‘Differentiatie op mbo niveau 2, professionalisering en praktijk’ zijn bedoeld om de vragenlijst zo goed mogelijk aan te laten sluiten bij mbo niveau-2 studenten.
Hoe kunnen deze vragenlijsten worden gebruikt?
De instrumenten kan u gebruiken om tijdens de les met studenten over het onderwijsaanbod of hun zelfregulatievaardigheden te reflecteren. Daarnaast kunnen ze worden ingezet om het door studenten ervaren onderwijsaanbod of hun zelfregulatievaardigheden over tijd te monitoren. Dit kan bijvoorbeeld interessant zijn om na te gaan of een nieuwe onderwijsaanpak een voor studenten zichtbare verandering oplevert.
Referenties
Conijn, J.M., Bokdam, J., Wester, A., Boogaard, M., & Lourens, J. (2023). Verschil maken. Een praktijkgericht onderzoek naar differentiatie door mbo-2 teams. Kohnstamm Instituut.
Karssen, M., & Heemskerk, I. M. C. C. (2018). Opbrengsten van toekomstgericht onderwijs. Kohnstamm Instituut.
Kester, L., Cviko, A., Janssen, C., de Jonge, M. O., Louws, M. L., Nouwens, S., … & Damstra, G. (2018). Docent en leerling aan het stuur: Onderzoek naar leren op maat met ict.
Vandevelde, S., Keer, H. van, Rosseel, Y. (2013) Measuring the complexity of upper primary school children’s selfregulated learning: A multi-component approach. Contemporary Educational Psychology, 38