Philip Kohnstamm

De naamgever van ons Instituut, Philip Abraham Kohnstamm (1875-1951), hield zich al bezig met onderwerpen waar ook het Kohnstamm Instituut zich in onderzoek mee bezig houdt. Hij zette zich in voor de vernieuwing van het onderwijs en propageerde burgerschapvorming, persoonsvorming en de lerende leraar. In 1925 schreef hij het boek ‘De nieuwe school’ waarin hij zijn bezwaren tegen ‘de oude school’ duidelijk maakt: “de eenzijdig intellectualistische richting en de verering van onbruikbare kennis, het gebrek aan gemeenschapszin in de school, het gebrek aan vrijheid en de uniforme klassikale aanpak.” Daarom pleitte hij voor een vrije combinatie van vakken ‘in een losser klassenverband’, waarin leraar en leerlingen samen de verantwoordelijkheid dragen voor wat zij zelf en als groep leren.

Tegelijkertijd was het juist Kohnstamm die de grondlegger was voor empirisch onderzoek als continue verbetermethode voor onderwijs en opvoeding. Als natuurkundige zag hij als geen ander dat wetenschappelijk onderzoek de praktijk tot steun is en verder brengt.

Philip Kohnstamm was ook bijzonder hoogleraar pedagogiek, een leerstoel ingesteld door de Maatschappij tot Nut van ’t Algemeen. Daarnaast was hij directeur van het Nutsseminarium voor Pedagogiek. Zijn opleiding voor de Middelbare Akte Pedagogiek aan dit Nutsseminarium was een voorloper van de huidige hbo-opleiding. Het empirisch onderzoeksprogramma aldaar, met Kohnstamm als inspirator, was baanbrekend. Kohnstamm wordt dan ook gezien als grondlegger van de empirische onderwijskunde in Nederland.

Het Kohnstamm Instituut treedt al sinds 1969 in zijn voetsporen. Symbool daarvoor staat het gebruik van zijn handtekening in ons logo. Wij leveren graag, net als hij, een bijdrage aan de verbetering en vernieuwing van onderwijs, opvoeding, opleiding en jeugdhulp.

De Stichting Kohnstamm Instituut voor Onderwijsresearch van de Universiteit van Amsterdam werd opgericht in 1969. In 1981 is het Kohnstamm Instituut samengegaan met het RITP (Research Instituut voor Toegepaste Psychologie) onder de naam Stichting Centrum voor Onderwijsonderzoek (SCO), het kennis- en onderzoekscentrum op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp (vanaf 1992 SCO-Kohnstamm Instituut, sinds oktober 2009 Kohnstamm Instituut UvA).

Zie: https://archief.amsterdam/inventarissen/overzicht/30293.nl.html

Zie ook

Marieke Buisman en Yolande Emmelot, beide onderzoekers van het Kohnstamm Instituut, schreven mee aan een artikel over Philip Kohnstamm: Philip Kohnstamm: Sociaal milieu en onderwijskansen

Het portret van Philip Kohnstamm (linksboven in de desktopversie) is gebaseerd op een tekening van Wilhelm Christian Georg Rueter (Haarlem, 8 maart 1875 - Amsterdam, 16 augustus 1966).