De rekentoetsen voor leerlingen met ernstige rekenproblemen (ER)
Onderzoek naar de ER-doelgroep en prestaties op de rekentoets
Onderzoek naar de ER-doelgroep en prestaties op de rekentoets
Meijer, J., Buisman, M., Christoffels, I., Groot, A., Jonker, V., Kuijper, S., & Wijers, M. (2018).
RAPPORT: 995 ISBN: 978-94-6321-057-7
Rekenen is belangrijk in het dagelijks leven: als we betalen in de winkel, onze route van a naar b plannen of een werkbriefje invullen. Maar sommige leerlingen hebben structurele, ernstige problemen met rekenen. In het onderwijs is extra aandacht voor deze groep, bijvoorbeeld door middel van aangepaste toetsen.
In opdracht van College voor Toetsen en Examens onderzochten Kohnstamm Instituut, Ecbo en Freudenthal Instituut tegen welke specifieke problemen leerlingen met ernstige rekenproblemen (ER) in het vo en mbo aanlopen. Voor deze leerlingen is een aparte centrale rekentoets ontwikkeld: de ER-toets. In dit onderzoek is daarom ook in kaart gebracht hoe leerlingen op deze toets presteren, of de toetsitems voor deze doelgroep geschikt zijn en welke opgaven uit de rekentoets de rekenkennis en rekenvaardigheid van de doelgroep het beste meten. De centrale rekentoets is inmiddels afgeschaft.
Uit kwalitatief onderzoek (hardop-denkgesprekken met leerlingen) blijkt dat ER-leerlingen relatief goed presteren op rekenopgaven binnen het rekendomein verbanden, bijvoorbeeld het lezen van informatie in grafieken. Ook het geautomatiseerd uitvoeren van de basisbewerkingen lukt meestal goed met behulp van de rekenmachine. Leerlingen hebben vaker problemen bij het oproepen van voorkennis en het flexibel kiezen van rekenstrategieën. ER-leerlingen hebben veel behoefte aan houvast en structuur en weinig inzicht in het proces; ze voeren stappen vaak volgens een vast patroon en op de automatische piloot uit. Ook hebben ze moeite met het controleren van uitkomsten. Een aantal specifieke rekenproblemen komt vaak voor:
Leerlingen treden de rekenopgaven meestal niet neutraal tegemoet. Uit interviews met leerlingen blijkt dat onzekerheid en angst daarbij vaak een rol spelen.
Uitgangspunt bij de invoering van de ER-toetsen is dat de toets rekening houdt met de specifieke beperking bij rekenen van de leerling, maar niet moeilijker of gemakkelijker is dan de reguliere rekentoets. Uit kwantitatief onderzoek naar de ER-toets blijkt echter dat de leerlingen met ernstige rekenproblemen gemiddeld minder goed op de rekentoets presteren dan leerlingen die de reguliere toets maken, en meer moeite hebben om het ER-rekenexamen te halen. Ook blijkt dat een deel van de toetsitems minder goed functioneert in de ER-toetsen dan in de reguliere toetsen: deze hangen negatief samen met de totaalscore op de toets en maken de toets minder betrouwbaar. Daarnaast is het onderscheidend vermogen van de ER-rekentoets op referentieniveau 2 niet hetzelfde als in de reguliere toetsen. Dat geldt niet voor de rekentoets op referentieniveau 3 (in de 3F/ER groepen). De extra tijd die ER-leerlingen krijgen voor het maken van de ER-toets is wel ruim voldoende.
Meijer, J., Buisman, M., Christoffels, I., Groot, A., Jonker, V., Kuijper, S., & Wijers, M. (2018). De rekentoetsen voor leerlingen met ernstige rekenproblemen (ER).Onderzoek naar de ER-doelgroep en prestaties op de rekentoets. Amsterdam: Kohnstamm Instituut
Contactpersoon: Joost Meijer, Marieke Buisman
Samenwerkingspartners: Freudenthal Instituut, Ecbo
Het Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.
Wij gebruiken cookies uitsluitend om uw gebruiksgemak te vergroten en om het gebruik van de website te analyseren. Ons Privacybeleid.
OKWe may request cookies to be set on your device. We use cookies to let us know when you visit our websites, how you interact with us, to enrich your user experience, and to customize your relationship with our website.
Click on the different category headings to find out more. You can also change some of your preferences. Note that blocking some types of cookies may impact your experience on our websites and the services we are able to offer.
These cookies are strictly necessary to provide you with services available through our website and to use some of its features.
Because these cookies are strictly necessary to deliver the website, refuseing them will have impact how our site functions. You always can block or delete cookies by changing your browser settings and force blocking all cookies on this website. But this will always prompt you to accept/refuse cookies when revisiting our site.
We fully respect if you want to refuse cookies but to avoid asking you again and again kindly allow us to store a cookie for that. You are free to opt out any time or opt in for other cookies to get a better experience. If you refuse cookies we will remove all set cookies in our domain.
We provide you with a list of stored cookies on your computer in our domain so you can check what we stored. Due to security reasons we are not able to show or modify cookies from other domains. You can check these in your browser security settings.
We also use different external services like Google Webfonts, Google Maps, and external Video providers. Since these providers may collect personal data like your IP address we allow you to block them here. Please be aware that this might heavily reduce the functionality and appearance of our site. Changes will take effect once you reload the page.
Google Webfont Settings:
Google Map Settings:
Google reCaptcha Settings:
Vimeo and Youtube video embeds:
You can read about our cookies and privacy settings in detail on our Privacy Policy Page.
Privacy