De School als PLG.
Ontwikkeling van scholen voor voortgezet onderwijs als professionele leergemeenschappen
Ontwikkeling van scholen voor voortgezet onderwijs als professionele leergemeenschappen
Sligte, H., Admiraal, W., Schenke, W., Emmelot, Y., & de Jong, L. (2018).
RAPPORT: 991 ISBN: 94-6321-063-8
Hoe kun je bouwen aan de school als professionele leergemeenschap (PLG)? Veertien scholen in het voortgezet onderwijs laten zien hoe leraren meer gaan leren van en met elkaar. Er is geen blauwdruk voor een ontwikkeling richting PLG. Wel zijn er sleutelfactoren: stimulerend en faciliterend leiderschap en personeelsbeleid en het creëren van draagvlak onder leraren.
Op veel scholen leven vragen als: ‘Hoe geef ik als schoolleider leiding aan een verandertraject in school?’ en ‘Wat kan ik als leraar ondernemen om meer samen te leren van elkaars expertise in school?’ Dit type vragen zijn aanleiding om na te denken over ontwikkeling van scholen richting een professionele leergemeenschap (PLG). De school als PLG is een organisatie waarbinnen leraren de ruimte hebben en nemen om het onderwijs vorm te kunnen geven en te werken aan hun eigen professionele ontwikkeling. Het doel is verbetering van het leerproces en de resultaten van leerlingen. Bij de ontwikkeling tot een PLG draait het om het bevorderen van samen leren en werken, het blijvend zorgen voor mogelijkheden tot professionaliseren en het veranderen en verbeteren van de structuur en cultuur van de schoolorganisatie. Een PLG is dus ook een lerende organisatie.
Onderzoekers van het Kohnstamm Instituut en het ICLON (Interfacultair centrum voor lerarenopleiding, onderwijsontwikkeling en nascholing van de Universiteit Leiden) hebben 14 scholen gevolgd in hun ontwikkeling tot PLG. Dit gebeurde onder meer door het houden van interviews en focusgroepgesprekken. De scholen ontvingen subsidie voor drie jaar om zich verder te ontwikkelen als professionele leergemeenschap. Met behulp van de scan School als PLG, een vragenlijst die is ontworpen in dit project, werden huidige situatie en ambities richting PLG in kaart gebracht. De scholen kregen begeleiding door een projectleider vanuit de Onderwijscoöperatie en de VO-raad.
De scholen hadden gedurende het driejarig project volop aandacht voor het stimuleren van het leren van elkaars expertise. Een school besloot om bestaande afdelingsoverleggen om te zetten naar PLG-bijeenkomsten waarin groepjes docenten nieuw onderwijsmateriaal ontwikkelden. Dit soort activiteiten hebben snel resultaat, maar lijken over het algemeen weinig duurzaam: na verloop van tijd worden de bijeenkomsten weer ingericht zoals vanouds. Een bredere impact in school heeft het invoeren van een schoolinterne academie. In een schoolacademie brengt de school alle professionaliseringsactiviteiten bij elkaar, zoals workshops, modules en intervisiegroepen en de meer niet-intentionele vormen van leren zoals ervaringen uitwisselen en bij elkaar in de les kijken. De invoering van een academie heeft veel voeten in de aarde, maar kan met voldoende inzet en draagvlak verder uitgebouwd worden.
Dit onderzoek is (mede) gefinancierd door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO).
Een sleutelfactor voor de ontwikkeling van de school als PLG is het creëren van draagvlak onder leraren bij het aangaan van veranderingen. Het advies is hierin: betrek een voorhoedegroep bij de plannen en breid na een succesvolle pilot uit naar meer collega’s. Ondersteunende factoren voor de school als PLG zijn verder: facilitering in tijd in het rooster en een stimulerende schoolleider die de koers en kaders aangeeft en leraren de ruimte geeft om te professionaliseren. Ook personeelsbeleid met aandacht voor de koppeling van scholing van leraren aan bredere ontwikkelingen in de school (bijvoorbeeld in jaargesprekken) draagt bij aan de ontwikkeling van de school als PLG.
ICLON, Universiteit Leiden
Schenke, W., Sligte, H., Admiraal, W., Buisman, M., Emmelot, Y., Meirink, J., Smit, B. (2015). Scan School als Professionele Leergemeenschap. Rapport 938, ISBN 94-6321-000-3, Amsterdam: Kohnstamm Instituut
Lees meer: www.plg.kohnstamminstituut.nl
Het Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.
Wij gebruiken cookies uitsluitend om uw gebruiksgemak te vergroten en om het gebruik van de website te analyseren. Ons Privacybeleid.
OKWe may request cookies to be set on your device. We use cookies to let us know when you visit our websites, how you interact with us, to enrich your user experience, and to customize your relationship with our website.
Click on the different category headings to find out more. You can also change some of your preferences. Note that blocking some types of cookies may impact your experience on our websites and the services we are able to offer.
These cookies are strictly necessary to provide you with services available through our website and to use some of its features.
Because these cookies are strictly necessary to deliver the website, refuseing them will have impact how our site functions. You always can block or delete cookies by changing your browser settings and force blocking all cookies on this website. But this will always prompt you to accept/refuse cookies when revisiting our site.
We fully respect if you want to refuse cookies but to avoid asking you again and again kindly allow us to store a cookie for that. You are free to opt out any time or opt in for other cookies to get a better experience. If you refuse cookies we will remove all set cookies in our domain.
We provide you with a list of stored cookies on your computer in our domain so you can check what we stored. Due to security reasons we are not able to show or modify cookies from other domains. You can check these in your browser security settings.
We also use different external services like Google Webfonts, Google Maps, and external Video providers. Since these providers may collect personal data like your IP address we allow you to block them here. Please be aware that this might heavily reduce the functionality and appearance of our site. Changes will take effect once you reload the page.
Google Webfont Settings:
Google Map Settings:
Google reCaptcha Settings:
Vimeo and Youtube video embeds:
You can read about our cookies and privacy settings in detail on our Privacy Policy Page.
Privacy