Eindevaluatie van de Amsterdamse Leraren- en Scholenbeurzen

Amsterdamse beurzen leveren impuls aan onderwijskwaliteit in po en v(s)o

Drie jaar leraren- en scholenbeurzen zorgden voor ontwikkeling en vernieuwing op veel scholen. Keuzevrijheid draagt bij aan persoonlijke en professionele ontwikkeling van veel Amsterdamse leraren. Dit blijkt uit een eindevaluatie en drie tussentijdse evaluaties.

Via de Amsterdamse Lerarenagenda voor de periode 2015-2018 wilde de gemeente Amsterdam bijdragen aan het vergroten van de professionele ruimte van en kwaliteit in het Amsterdamse onderwijs (po, vo, svo, so en mbo). Twee van de belangrijkste beleidsinstrumenten die hiervoor zijn ingezet zijn de Amsterdamse Lerarenbeurs en de Amsterdamse Scholenbeurs. Aan de hand van tussenevaluaties en een eindevaluatie onderzocht het Kohnstamm Instituut de opbrengsten in po en v(s)o.

Motiverend door keuzevrijheid

De leraren- en scholenbeurzen hebben gezorgd voor ontwikkeling van de school, door onder meer professionalisering op verschillende terreinen en verbeteren van het lesgeven. Een belangrijke rol daarin speelt de keuzevrijheid, die zorgt voor professionele ruimte: zelf kunnen kiezen kunnen wat voor het functioneren belangrijk is.

De kwaliteitsverbetering krijgt vorm door professionalisering van leraren en directies, maar ook door samen leren en sparren van leraren. De lerarenbeurs motiveert en stimuleert om te (blijven) leren en professionaliseren en geeft erkenning aan de eigen verantwoordelijkheid. De mogelijkheid van een groepsbeurs lijkt bij te dragen aan het leren van en met elkaar en het vormen van een professionele leergemeenschap en het samen leren en doen werkt ook motiverend. Ook de scholenbeurs blijkt de samenwerking tussen professionals te intensiveren. De scholenbeurs wordt meer ingezet op een brede ontwikkeling, bijvoorbeeld het vormgeven van een nieuw concept of een nieuwe schoolorganisatie.

Kennisdeling

De beurzen hebben ook geleid tot kennisdeling. Deze vond vooral plaats binnen de scholen en vaak gedurende het proces van ontwikkeling en in gesprekken met collega’s of leidinggevenden. Expliciete kennisdeling binnen school – bijvoorbeeld in presentaties of workshops – vindt ook plaats, maar minder frequent dan informele kennisdeling.

Kennisdeling, zeker met professionals buiten de eigen school, vraagt om organisatie. Dat gebeurt binnen sommige besturen (in de vorm van academies of kennisdelingsdagen) of binnen netwerken, maar er valt nog wel winst te behalen.

Toekomst

Deze bevindingen zijn gebaseerd op tussentijdse evaluaties (2015-2016 en 2016-2017), waarvan de laatste – over 2017-2018 – gelijktijdig met de eindevaluatie plaatsvond. De evaluaties bestonden uit vragenlijstonderzoek onder leraren en schoolleiders en focusgroepgesprekken met schoolleiders en bestuurders in po en v(s)o. De bevindingen en aanbevelingen spelen een rol in het vormgeven van de nieuwe Amsterdamse Lerarenagenda voor de periode 2019-2022.

Zie ook

Schenke, W., Bollen, I., Emmelot, Y.W. (2019). Tussentijdse Evaluatie Amsterdamse Leraren- en Scholenbeurzen 2017-2018

Rapport 1014, ISBN 94-6321-077-5, Amsterdam: Kohnstamm Instituut

Sligte, H., Emmelot, Y. & Schenke, W. (2018). Tussentijdse Evaluatie Amsterdamse Leraren- en Scholenbeurzen 2016-2017

Rapport 987, ISBN 94-6321-048-5, Amsterdam: Kohnstamm Instituut

Sligte, H.W, Emmelot, Y.W., Schenke, W. (2017). Tussentijdse Evaluatie Amsterdamse Leraren- en Scholenbeurzen 2015-2016

Rapport 976, ISBN 94-6321-033-1, Amsterdam: Kohnstamm Instituut