Onderwijsachterstandenbeleid in de school, vier deelonderzoeken
Literatuurstudie, expertbevraging, survey en casestudies naar integrale aanpakken van OAB-schoolbeleid
Literatuurstudie, expertbevraging, survey en casestudies naar integrale aanpakken van OAB-schoolbeleid
Er is veel literatuur over de effectiviteit van afzonderlijke interventies/maatregelen op het terrein van onderwijsachterstandenbeleid (OAB), maar nauwelijks over integrale effectieve schoolaanpakken, zo blijkt uit de literatuurstudie. Ook de geraadpleegde experts reiken veel (deels overlappende) maatregelen aan die onmisbaar zouden zijn voor effectieve achterstandenbestrijding, maar hebben een verschillende visie op wat integraal effectief OAB-schoolbeleid is.
Uit de survey blijkt dat 17% van de basisscholen met hoge schoolweging geen expliciete OAB-aanpak heeft. Andere basisscholen hebben die wel, maar het is lastig helder te krijgen wat de onderliggende visie bij deze aanpak is. Verder ligt de focus van de OAB-aanpak op bijna alle onderzochte scholen sterk op het verbeteren van basisvaardigheden en sociale competentie van OAB-doelgroepleerlingen. Volgens driekwart van de schoolleiders is hun OAB-schoolaanpak te typeren als integraal, maar daaronder worden uiteenlopende zaken verstaan.
De ontwikkeling van de OAB-schoolaanpak blijkt op de meeste scholen een interne aangelegenheid, met veel inbreng van het eigen team. Ook wordt veel gebruikgemaakt van wetenschappelijke kennis. Externe partijen, zoals het schoolbestuur, de gemeente en het OAB-scholennetwerk hebben veel minder invloed.
Om diepgaander inzicht te verkrijgen in de redeneerlijnen achter het OAB-beleid van scholen zijn casestudies uitgevoerd. De onderzochte basisscholen verschillen sterk wat betreft context en ideeën over achterstandenbestrijding. Elke casebeschrijving toont echter een goed draaiende school met veel aandacht voor leerlingen én leerkrachten en een doordachte OAB-aanpak met een aantal gemeenschappelijke elementen.
Bovenstaande bevindingen komen uit onderzoek naar integraal schoolbeleid, dat door het Kohnstamm Instituut en KBA Nijmegen is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van OCW en NRO, in het kader van het onderzoeksprogramma op het gebied van onderwijsachterstandenbestrijding. Het doel van dit programma is om het onderwijsveld te voorzien van relevante kennis op het terrein van OAB.
Het onderzoek heeft drie deelrapporten opgeleverd. In de overkoepelende bijsluiter wordt het onderzoek samengevat en reflecteren we op de onderzoeksbevindingen. Alle bestanden zijn te downloaden door op de titel te klikken.
Van Langen, A., Veen, A. (2024). Bijsluiter onderzoek onderwijsachterstandenbeleid in de school. Reflecties op vier deelonderzoeken. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1125.
Van Langen, A. & Veen, A. (2024). Effectief integraal schoolbeleid ter bestrijding van ongelijke kansen. Verslag expertraadpleging en literatuurstudie. Nijmegen: KBA Nijmegen, Amsterdam: Kohnstamm Instituut.
Jenniskens, T. & Van Langen, A., m.m.v. Veen, A. (2024). Onderwijsachterstandenbeleid in de school. Survey onder schoolleiders basisscholen. Nijmegen: KBA Nijmegen, Amsterdam: Kohnstamm Instituut.
Van Langen, A. & Veen, A., m.m.v. Brouwer, A. & Vaessen, A. (2024). Onderwijsachterstandenbeleid in de school. Op zoek naar een integrale aanpak: tien schoolportretten. Amsterdam: Kohnstamm Instituut, Nijmegen: KBA Nijmegen. Rapport 1124.
Contactpersoon: Annemiek Veen
Samenwerkingspartner: KBA Nijmegen
Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.
Wij gebruiken cookies uitsluitend om uw gebruiksgemak te vergroten en om het gebruik van de website te analyseren. Ons Privacybeleid.
OKWe kunnen vragen om cookies op uw apparaat te plaatsen. We gebruiken cookies om ons te laten weten wanneer u onze websites bezoekt, hoe u met ons omgaat, om uw gebruikerservaring te verrijken en om uw relatie met onze website aan te passen.
Klik op de verschillende rubrieken voor meer informatie. U kunt ook enkele van uw voorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van sommige soorten cookies van invloed kan zijn op uw ervaring op onze websites en de services die we kunnen bieden.
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om u diensten aan te bieden die beschikbaar zijn via onze website en om sommige functies ervan te gebruiken.
Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn om de website te leveren, heeft het weigeren ervan invloed op het functioneren van onze site. U kunt cookies altijd blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen en alle cookies op deze website geforceerd te blokkeren. Maar dit zal u altijd vragen om cookies te accepteren/weigeren wanneer u onze site opnieuw bezoekt.
We respecteren volledig als u cookies wilt weigeren, maar om te voorkomen dat we u telkens opnieuw vragen vriendelijk toe te staan om een cookie daarvoor op te slaan. U bent altijd vrij om u af te melden of voor andere cookies om een betere ervaring te krijgen. Als u cookies weigert, zullen we alle ingestelde cookies in ons domein verwijderen.
We bieden u een lijst met opgeslagen cookies op uw computer in ons domein, zodat u kunt controleren wat we hebben opgeslagen. Om veiligheidsredenen kunnen we geen cookies van andere domeinen tonen of wijzigen. U kunt deze controleren in de beveiligingsinstellingen van uw browser.
We gebruiken ook verschillende externe services zoals Google Webfonts, Google Maps en externe videoproviders. Aangezien deze providers persoonlijke gegevens zoals uw IP-adres kunnen verzamelen, kunt u ze hier blokkeren. Houd er rekening mee dat dit de functionaliteit en het uiterlijk van onze site aanzienlijk kan verminderen. Wijzigingen zijn pas effectief zodra u de pagina herlaadt
Google Webfont Instellingen:
Google Maps Instellingen:
Google reCaptcha instellingen:
Vimeo en Youtube video's insluiten:
U kunt meer lezen over onze cookies en privacy-instellingen op onze Privacybeleid-pagina.
Privacy