Zicht op thuiszitten
Geschillen over toelating, verwijdering of ontwikkelingsperspectief van (dreigende) thuiszitters
Geschillen over toelating, verwijdering of ontwikkelingsperspectief van (dreigende) thuiszitters
Krijnen, E., Vaessen, A., Pater, C. J., & Ledoux, G. (2021).
RAPPORT: 1071 ISBN: 978-94-6321-134-5
Enkele duizenden leerlingen in Nederland zijn ‘thuiszitters’: vanwege een combinatie van complexe problemen volgen zij (tijdelijk) geen onderwijs. Er is nauwelijks onderzoek beschikbaar over waarom leerlingen thuiszitten. In opdracht de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO) onderzocht het Kohnstamm Instituut op basis van unieke data de factoren voor thuiszitten. Het Kohnstamm Instituut analyseerde 80 uitspraken van de Geschillencommissie passend onderwijs over leerlingen die thuiszitten of dreigden thuis te komen zitten. Het doel van dit onderzoek was inzicht geven in de omstandigheden waarbij kinderen thuis komen te zitten en aanbevelingen geven om thuiszitten te voorkomen. Allereerst stelden onderzoekers een grondig overzicht op van bestaande onderzoeksliteratuur over thuiszittende leerlingen. Vervolgens legden zij dat naast het patroon dat uit de uitspraken naar voren komt.
De analyse laat zien dat er aanzienlijk meer uitspraken zijn over thuiszittende jongens (80%) dan meisjes. Daarnaast komt thuiszitten meer voor in het voortgezet onderwijs dan in het primair onderwijs of speciaal onderwijs. De uitspraken gingen het meest over verwijdering van een leerling, gevolgd door uitspraken over toelating van een leerling en ten slotte over het onderwijsaanbod dat leerlingen kregen (ontwikkelingsperspectief). Bijna de helft van de leerlingen was gediagnosticeerd met een psychische en/of fysieke beperking. Opvallend is dat in de uitspraken relatief vaak sprake is van agressief gedrag van de leerling.
In meer dan de helft van de uitspraken wordt er een probleem in de relatie tussen school en ouders beschreven. In de meeste gevallen gaat dit om onvoldoende informatie-uitwisseling of betrokkenheid tussen school en ouder, en soms is er sprake van een vertrouwensbreuk tussen school en ouder. Daarnaast is het gebrek aan voldoende passend aanbod op school een veel genoemde factor voor thuiszitten in de geanalyseerde uitspraken. In een derde van de uitspraken wordt volgens de school of de ouders niet aan de zorgplicht voldaan, bijvoorbeeld omdat de huidige school er niet in slaagt om voor een plaats op een andere school te zorgen.
Het onderzoek geeft verschillende aanbevelingen, we lichten er twee toe.
Een eerste aanbeveling is om te investeren in een goede communicatie tussen school en ouder, en om leraren verder te professionaliseren in het omgaan met een divers ouderpubliek. Ook kan het helpen om een vertrouwenspersoon aan te wijzen die ouders en leerlingen begeleidt bij een dreigend conflict, niet alleen op dat specifieke moment maar ook daarna, gedurende een langere periode van de schoolloopbaan.
Een tweede aanbeveling is om scholen te helpen in het hanteren van agressief gedrag. De analyse laat namelijk zien dat problematisch gedrag en vooral agressie voor scholen moeilijk te hanteren is. Dit is zorgelijk, want vaak is agressief gedrag aanleiding tot verwijdering. Het is belangrijk dat scholen de aanleidingen voor het agressieve gedrag van de leerling kunnen opsporen.
Krijnen, E., Vaessen, A., Pater, C. J., & Ledoux, G. (2021). Zicht op thuiszitten. Geschillen over toelating, verwijdering of ontwikkelingsperspectief van (dreigende) thuiszitters. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. (Rapport 1071, projectnummer 40841).
Contactpersoon: Eke Krijnen, & Annabel Vaessen
Zie ook:
Binsbergen, M.H. van, Pronk, S., Schooten, E. van, Heurter, A. & Verbeek, F. (2019). Niet thuisgeven. Schooluitval vanuit het perspectief van thuiszitters. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. (Rapport 1030, projectnummer 20774)/ https://kohnstamminstituut.nl/rapport/niet-thuisgeven/
Informatie over en de uitspraken van de GPO zijn te vinden op www.onderwijsgeschillen.nl
Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.
Wij gebruiken cookies uitsluitend om uw gebruiksgemak te vergroten en om het gebruik van de website te analyseren. Ons Privacybeleid.
OKWe kunnen vragen om cookies op uw apparaat te plaatsen. We gebruiken cookies om ons te laten weten wanneer u onze websites bezoekt, hoe u met ons omgaat, om uw gebruikerservaring te verrijken en om uw relatie met onze website aan te passen.
Klik op de verschillende rubrieken voor meer informatie. U kunt ook enkele van uw voorkeuren wijzigen. Houd er rekening mee dat het blokkeren van sommige soorten cookies van invloed kan zijn op uw ervaring op onze websites en de services die we kunnen bieden.
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om u diensten aan te bieden die beschikbaar zijn via onze website en om sommige functies ervan te gebruiken.
Omdat deze cookies strikt noodzakelijk zijn om de website te leveren, heeft het weigeren ervan invloed op het functioneren van onze site. U kunt cookies altijd blokkeren of verwijderen door uw browserinstellingen te wijzigen en alle cookies op deze website geforceerd te blokkeren. Maar dit zal u altijd vragen om cookies te accepteren/weigeren wanneer u onze site opnieuw bezoekt.
We respecteren volledig als u cookies wilt weigeren, maar om te voorkomen dat we u telkens opnieuw vragen vriendelijk toe te staan om een cookie daarvoor op te slaan. U bent altijd vrij om u af te melden of voor andere cookies om een betere ervaring te krijgen. Als u cookies weigert, zullen we alle ingestelde cookies in ons domein verwijderen.
We bieden u een lijst met opgeslagen cookies op uw computer in ons domein, zodat u kunt controleren wat we hebben opgeslagen. Om veiligheidsredenen kunnen we geen cookies van andere domeinen tonen of wijzigen. U kunt deze controleren in de beveiligingsinstellingen van uw browser.
We gebruiken ook verschillende externe services zoals Google Webfonts, Google Maps en externe videoproviders. Aangezien deze providers persoonlijke gegevens zoals uw IP-adres kunnen verzamelen, kunt u ze hier blokkeren. Houd er rekening mee dat dit de functionaliteit en het uiterlijk van onze site aanzienlijk kan verminderen. Wijzigingen zijn pas effectief zodra u de pagina herlaadt
Google Webfont Instellingen:
Google Maps Instellingen:
Google reCaptcha instellingen:
Vimeo en Youtube video's insluiten:
U kunt meer lezen over onze cookies en privacy-instellingen op onze Privacybeleid-pagina.
Privacy