Zicht op thuiszitten
Geschillen over toelating, verwijdering of ontwikkelingsperspectief van (dreigende) thuiszitters
Geschillen over toelating, verwijdering of ontwikkelingsperspectief van (dreigende) thuiszitters
Krijnen, E., Vaessen, A., Pater, C. J., & Ledoux, G. (2021).
RAPPORT: 1071 ISBN: 978-94-6321-134-5
Enkele duizenden leerlingen in Nederland zijn ‘thuiszitters’: vanwege een combinatie van complexe problemen volgen zij (tijdelijk) geen onderwijs. Er is nauwelijks onderzoek beschikbaar over waarom leerlingen thuiszitten. In opdracht de Nederlandse vereniging van pedagogen en onderwijskundigen (NVO) onderzocht het Kohnstamm Instituut op basis van unieke data de factoren voor thuiszitten. Het Kohnstamm Instituut analyseerde 80 uitspraken van de Geschillencommissie passend onderwijs over leerlingen die thuiszitten of dreigden thuis te komen zitten. Het doel van dit onderzoek was inzicht geven in de omstandigheden waarbij kinderen thuis komen te zitten en aanbevelingen geven om thuiszitten te voorkomen. Allereerst stelden onderzoekers een grondig overzicht op van bestaande onderzoeksliteratuur over thuiszittende leerlingen. Vervolgens legden zij dat naast het patroon dat uit de uitspraken naar voren komt.
De analyse laat zien dat er aanzienlijk meer uitspraken zijn over thuiszittende jongens (80%) dan meisjes. Daarnaast komt thuiszitten meer voor in het voortgezet onderwijs dan in het primair onderwijs of speciaal onderwijs. De uitspraken gingen het meest over verwijdering van een leerling, gevolgd door uitspraken over toelating van een leerling en ten slotte over het onderwijsaanbod dat leerlingen kregen (ontwikkelingsperspectief). Bijna de helft van de leerlingen was gediagnosticeerd met een psychische en/of fysieke beperking. Opvallend is dat in de uitspraken relatief vaak sprake is van agressief gedrag van de leerling.
In meer dan de helft van de uitspraken wordt er een probleem in de relatie tussen school en ouders beschreven. In de meeste gevallen gaat dit om onvoldoende informatie-uitwisseling of betrokkenheid tussen school en ouder, en soms is er sprake van een vertrouwensbreuk tussen school en ouder. Daarnaast is het gebrek aan voldoende passend aanbod op school een veel genoemde factor voor thuiszitten in de geanalyseerde uitspraken. In een derde van de uitspraken wordt volgens de school of de ouders niet aan de zorgplicht voldaan, bijvoorbeeld omdat de huidige school er niet in slaagt om voor een plaats op een andere school te zorgen.
Het onderzoek geeft verschillende aanbevelingen, we lichten er twee toe.
Een eerste aanbeveling is om te investeren in een goede communicatie tussen school en ouder, en om leraren verder te professionaliseren in het omgaan met een divers ouderpubliek. Ook kan het helpen om een vertrouwenspersoon aan te wijzen die ouders en leerlingen begeleidt bij een dreigend conflict, niet alleen op dat specifieke moment maar ook daarna, gedurende een langere periode van de schoolloopbaan.
Een tweede aanbeveling is om scholen te helpen in het hanteren van agressief gedrag. De analyse laat namelijk zien dat problematisch gedrag en vooral agressie voor scholen moeilijk te hanteren is. Dit is zorgelijk, want vaak is agressief gedrag aanleiding tot verwijdering. Het is belangrijk dat scholen de aanleidingen voor het agressieve gedrag van de leerling kunnen opsporen.
Krijnen, E., Vaessen, A., Pater, C. J., & Ledoux, G. (2021). Zicht op thuiszitten. Geschillen over toelating, verwijdering of ontwikkelingsperspectief van (dreigende) thuiszitters. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. (Rapport 1071, projectnummer 40841).
Contactpersoon: Eke Krijnen, & Annabel Vaessen
Zie ook:
Binsbergen, M.H. van, Pronk, S., Schooten, E. van, Heurter, A. & Verbeek, F. (2019). Niet thuisgeven. Schooluitval vanuit het perspectief van thuiszitters. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. (Rapport 1030, projectnummer 20774)/ https://kohnstamminstituut.nl/rapport/niet-thuisgeven/
Informatie over en de uitspraken van de GPO zijn te vinden op www.onderwijsgeschillen.nl
Het Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.
Wij gebruiken cookies uitsluitend om uw gebruiksgemak te vergroten en om het gebruik van de website te analyseren. Ons Privacybeleid.
OKWe may request cookies to be set on your device. We use cookies to let us know when you visit our websites, how you interact with us, to enrich your user experience, and to customize your relationship with our website.
Click on the different category headings to find out more. You can also change some of your preferences. Note that blocking some types of cookies may impact your experience on our websites and the services we are able to offer.
These cookies are strictly necessary to provide you with services available through our website and to use some of its features.
Because these cookies are strictly necessary to deliver the website, refusing them will have impact how our site functions. You always can block or delete cookies by changing your browser settings and force blocking all cookies on this website. But this will always prompt you to accept/refuse cookies when revisiting our site.
We fully respect if you want to refuse cookies but to avoid asking you again and again kindly allow us to store a cookie for that. You are free to opt out any time or opt in for other cookies to get a better experience. If you refuse cookies we will remove all set cookies in our domain.
We provide you with a list of stored cookies on your computer in our domain so you can check what we stored. Due to security reasons we are not able to show or modify cookies from other domains. You can check these in your browser security settings.
We also use different external services like Google Webfonts, Google Maps, and external Video providers. Since these providers may collect personal data like your IP address we allow you to block them here. Please be aware that this might heavily reduce the functionality and appearance of our site. Changes will take effect once you reload the page.
Google Webfont Settings:
Google Map Settings:
Google reCaptcha Settings:
Vimeo and Youtube video embeds:
You can read about our cookies and privacy settings in detail on our Privacy Policy Page.
Privacy