Effecten van een masteropleiding op leraren en hun omgeving
In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Heyma, A., Berg, E. van den, Snoek, M., Knezic, D., Sligte, H. & Emmelot, Y. (2017)
RAPPORT: 17-7 ISBN: 90-6733-890-5
Masteropleidingen hebben invloed op de kwaliteiten van leraren, op de bijdrage die ze leveren aan het leren van leerlingen, op de aantrekkelijkheid van hun beroep en de uitdaging die ze daarin ervaren en op de schoolcultuur en –organisatie. Effecten hangen af van het type masteropleiding dat is gevolgd. Dit blijkt uit onderzoek van SEO, waarin ook het Kohnstamm instituut participeerde.
Het onderzoek richtte zich op de effecten van meer masteropgeleide leraren in het primair, voortgezet en middelbaar beroepsonderwijs, op de werkzame mechanismen die daaraan ten grondslag liggen en de condities die daarbij gelden.
Van alle mogelijke effecten die een (hbo-)masteropleiding kan hebben op leraren en hun omgeving, wordt door dit onderzoek een beperkt aantal aangetoond. Vrijwel alle aan te tonen effecten zijn positief en betreffen vooral het pedagogisch-didactisch handelen van leraren, de onderzoekende houding van leraren en de professionaliteit van de schoolorganisatie. Deze effecten worden herkend door alumni van masteropleidingen en hun schoolleiders en veelal toegeschreven aan het geleerde binnen de masteropleidingen.
Of de opgedane kennis ook binnen de school als geheel benut wordt, hangt af van het type masteropleiding en cultuur, beleid en visie van de schoolorganisatie. nieuwe inzichten voor anderen binnen de schoolorganisatie. Master SEN opgeleide leraren maken nieuwe inzichten vaker dan bijvoorbeeld masters van eerstegraads lerarenopleidingen (‘vakmasters’) toegankelijk voor anderen in de schoolorganisatie. Niet alle scholen hebben een duidelijk beleid ten aanzien van masteropgeleiden, waardoor toepassing van het geleerde op schoolniveau niet altijd plaatsvindt.
Effecten zijn gemeten aan de hand van een ‘verschil-in-verschilmeting’, waarbij de ontwikkeling van leraren die een masteropleiding volgen is afgezet tegen de ontwikkeling van een vergelijkbare groep van leraren die geen masteropleiding volgen of hebben gevolgd. Daarnaast is gebruikgemaakt van een vragenlijst onder schoolleiders over de impact van masteropgeleide leraren. Om zicht te krijgen op mechanismen die de opbrengsten kunnen verklaren en op stimulerende en belemmerende factoren is een verklarende evaluatie uitgevoerd. Hiertoe zijn interviews gehouden met afgestudeerden en leidinggevenden en is een focusgroepgesprek gehouden met onder meer opleiders.
Opdrachtgever voor het onderzoek was het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW).
Het onderzoek is uitgevoerd door SEO Onderwijsonderzoek, samen met de Hogeschool van Amsterdam en het Kohnstamm Instituut.
Het afgeronde onderzoek naar effecten van masteropleidingen op leraren en hun omgeving heeft nu ook geresulteerd in een artikel in European Journal of Teacher Education.
Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.