Educatief partnerschap van ouders cruciaal in Big Picture Learning

Ouderbetrokkenheid in het onderwijs staat momenteel hoog op de agenda. Op verzoek van de Vereniging Big Picture Learning Nederland hebben we de wijze waarop vier vo-scholen werken aan het bevorderen van de ouderbetrokkenheid, onder de loep genomen. Wat doen ze om de ouderbetrokkenheid in het BPL-onderwijs in te bedden in een heldere structuur en een breed gedragen cultuur? Hoe bevorderen ze de bereidheid van de ouders om meer verantwoordelijkheid te nemen voor de schoolloopbaan van hun kinderen? En hoe besteden ze aandacht aan de ontwikkeling van de benodigde partnerschapsvaardigheden, bij de ouders, maar ook bij de leraren?

Ouderbetrokkenheid in het onderwijs staat momenteel hoog op de agenda; men is er in toenemende mate van overtuigd dat betrokkenheid van ouders een voorwaarde is voor een goed verloop van de onderwijsloopbaan van hun kinderen.

In het kader van het onderzoeksprogramma Kortlopend Onderwijsonderzoek 2013 heeft de Vereniging Big Picture Nederland  onderzoek aangevraagd om meer inzicht te verkrijgen  in de wijze waarop medewerkers van een Big Picture Learning school ouders het beste kunnen ondersteunen bij de persoonlijke ontwikkeling van de leerlingen en de verwerving van een diploma van het voortgezet onderwijs en/of startkwalificatie voor de arbeidsmarkt. Het onderzoek, bestaande uit een literatuurstudie en vier case studies, is uitgevoerd door het Kohnstamm Instituut samen met de Radboud Universiteit Nijmegen, Afdeling Sociologie.

Partnerschapscultuur

Op de onderzochte scholen is veel aandacht voor de plaats van ouders in de visie, en de vormgeving van de cultuur op school. De leerling met diens leerbehoeften staat centraal en de betrokkenheid van de ouders wordt als een voorwaarde gezien voor het leerproces en de ontwikkeling van het kind. De scholen streven in hun  relatie met de ouders een ‘open cultuur’ na, gekenmerkt door  laagdrempeligheid  en ‘korte lijnen’.

Partnerschapsstructuur

Een belangrijke bouwsteen in het BPL-onderwijs vormen de presentaties waarin de leerlingen rapporteren over hun leerproces. Van ouders wordt verwacht dat zij bij die presentaties aanwezig zijn en samen met de mentor en andere aanwezigen input leveren waarmee hun kind volgende stappen in het leerproces kan zetten. De onderzochte scholen besteden vanaf het begin structureel aandacht aan het verhelderen en vastleggen van de wederzijdse verwachtingen omtrent het ouder-school contact.

Partnerschapsbereidheid

De onderzochte scholen doen goed hun best doen om de bereidheid feitelijk te bevorderen door de nadruk op openheid, gelijkwaardigheid, wederzijdse belangstelling en waardering. De meeste ouders zijn volgens de onderzochte scholen bereid om de gevraagde rol ook daadwerkelijk te vervullen. Dit betreft vooral de betrokkenheid van ouders bij de ontwikkeling hun eigen kind; de presentaties gehouden door hun kind spelen hierbij duidelijk een stimulerende rol. Een belangrijk probleem bij de bereidwilligheid van ouders is dat een deel van de ouders zich niet bekwaam voelt om de  rol van partner goed te vervullen.

Partnerschapsvaardigheden

Het ontwikkelen van partnerschapsvaardigheden van ouders krijgt op verschillende manieren aandacht in de diverse onderzochte scholen. Soms ligt de nadruk op het expliciet aanleren of overdragen van vaardigheden via voorlichting of instructie. Soms kiest de school er voor meer impliciet, door ‘voorleven’, de pedagogische visie die de basis vormt van BPL, over te dragen.

Voor wat betreft het bevorderen van partnerschapsvaardigheden bij docenten benadrukken de geïnterviewde docenten het belang van goede communicatieve vaardigheden en de noodzaak om deze bij (beginnende) docenten verder te ontwikkelen.

Meer informatie:

Dit onderzoek is gefinancierd uit het budget dat het ministerie van OCW jaarlijks beschikbaar stelt aan de LPC ten behoeve van Kortlopend Onderwijsonderzoek dat uitgevoerd wordt op verzoek van het onderwijsveld.

Contactpersoon: Irma Heemskerk