De Doorbraakmethode in het onderwijs
leren van jezelf, leren van elkaar, leren van anderen. Een reflectie.
leren van jezelf, leren van elkaar, leren van anderen. Een reflectie.
Het project Doorbraak in de Techniek (D!T) heeft een aanzet gegeven tot een inhoudelijke en methodische vernieuwing van het onderwijs in de deelnemende onderwijsinstellingen. Verder is zichtbaar geworden dat de Doorbraakmethode niet alleen toepasbaar is in de gezondheidszorg – waarvoor de methode oorspronkelijk ontwikkeld is- maar ook in het onderwijs. Toepassing ervan in het onderwijs vraagt echter wel om een aantal aanpassingen van de methode, zo kwam uit het D!T-project naar voren. Deze worden toegelicht en beschreven.
De Doorbraakmethode heeft tot doel om verbeteringen in organisaties door te voeren. Typerend is dat de verbeteringen zijn gebaseerd op aanpakken die in andere organisaties al met succes zijn toegepast. Aan deze zogenoemde ‘best practices’ worden kennis, ideeën, ervaringen en dergelijke van de eigen instelling toegevoegd. Vervolgens experimenteren verschillende teams in een aantal experimenteerronden met de veelbelovende aanpak, worden effecten tussentijds gemeten en gaan de teams na of sprake is van een verbetering. Teams wisselen tussentijds hun ervaringen uit om zo succesvolle doorbraken teweeg te brengen; succesvolle of veelbelovende aanpakken kunnen door de teams geadopteerd worden.
Het project Doorbraak in Techniek is een eerste poging om ook in het onderwijs te gaan werken met deze methodiek die is ontwikkeld in de gezondheidszorg. Het project dat het Kohnstamm Instituut heeft uitgevoerd in opdracht van HPBO, samen met vier clusters van mbo’s, vmbo’s en het bedrijfsleven en met VOF Ondernemers in het Onderwijs, heeft een aanzet gegeven tot een inhoudelijke en methodische vernieuwing van het onderwijs in de deelnemende clusters. Verder is zichtbaar geworden dat de Doorbraakmethode een waardevolle bijdrage kan leveren aan onderwijsontwikkeling.
De methode combineert een aantal waardevolle recente ontwikkelingen in het onderwijs. In de eerste plaats het uitvoeren van evidence-based vernieuwen, van het werken aan kwaliteitszorg volgens de PDSA-cyclus waarbij de opbrengsten van een toegepaste werkwijze kritisch worden bekeken en de werkwijze op basis daarvan zo nodig verder wordt verbeterd. Leren van jezelf, hebben we dat genoemd.
Maar de Doorbraakmethode voegt daar wat aan toe, namelijk leren van elkaar én leren van anderen. Door enigszins verschillende werkwijzen op verschillende instellingen toe te passen, kun je ook gebruik maken van de resultaten van anderen. Door verschillen in de aanpakken te analyseren en te koppelen aan de verschillende effecten die ze teweeg hebben gebracht, kun je in één kwaliteitscyclus meer leren over werkzame elementen binnen die verschillende aanpakken.
In de Doorbraakmethodiek zit nog een derde element namelijk leren van anderen, experts, inhoudelijke specialisten. Specialisten die kunnen helpen bij het analyseren van het op te lossen probleem en inhoudelijke expertise kunnen inbrengen, enerzijds, en anderzijds beschikken over deskundigheid ten aanzien van het uitvoeren van systematische verbeterprocessen.
Contactpersoon: Marjan Glaudé, mglaude@kohnstamm.uva.nl
Samenwerkingspartner: VOF Ondernemers in het Onderwijs, http://www.ondernemersinhetonderwijs.nl
Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.