Auteurs
Van Langen, A., Van der Veen, I., m.m.v. Jenniskens, T. & Vaessen, A. (2021)
RAPPORT: 22-5
Jaarlijks schoolrapport voor speciaal (basis)onderwijs nuttig
Voor scholen in het speciaal (basis)onderwijs blijkt het zinvol om jaarlijks informatie te ontvangen over onderwijskenmerken van hun leerlingenpopulatie. Bijvoorbeeld over de onderwijsherkomst (doorverwezen vanuit regulier of speciaal onderwijs), verblijfsduur op de school en de leeftijd van in- en uitstroom in vergelijking tot de andere scholen binnen hun sector. In het sbo worden leerlingen bijvoorbeeld soms laat doorverwezen, zodat er beperkt tijd is om achterstanden weg te werken en leerlingen adequaat over te dragen aan het vervolgonderwijs. Daarnaast kan het jaarlijks ontvangen van informatie over oud-leerlingen voor hen van waarde zijn. Bijvoorbeeld voor welk deel van de leerlingen het ontwikkelingsperspectief (dagbesteding, arbeidsmarkt of vervolgonderwijs) blijkt te kloppen. Opmerkelijk was dat deze informatie voor sbo en so niet landelijk beschikbaar is, terwijl het opstellen van een ontwikkelingsperspectief (opp) verplicht is vanaf groep 6 en de gegevens dus wel worden geregistreerd.
Onderzoek ten behoeve van het Nationaal Cohortonderzoek Onderwijs (NCO)
Voorgaande blijkt uit een verkenning, uitgevoerd ten behoeve van het Nationaal Cohortonderzoek Onderwijs (NCO). Sinds 2016 wordt er door het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) gewerkt aan de opbouw van het NCO. De kern van de NCO-opzet is het zoveel mogelijk gebruikmaken van bestaande data om scholen zo weinig mogelijk te belasten. Het doel is om populatiebreed te kunnen beschikken over longitudinale loopbaangegevens, toetsresultaten en achtergrondkenmerken van leerlingen en hun gezinnen. Om de deelnamebereidheid van de scholen te bevorderen, geeft het NCO onderzoeksgegevens terug aan de scholen in de vorm van een schoolrapport. Dit rapport dat jaarlijks voor alle reguliere basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs wordt gemaakt, bevat informatie over de onderwijsloopbanen en prestaties van hun leerlingen en oud-leerlingen, waarbij rekening wordt gehouden met de samenstelling van de leerlingenpopulatie.
Door NCO werden nog geen schoolrapporten geleverd aan het speciaal onderwijs. In dit onderzoek zijn de mogelijkheden hiervoor verkend en de wensen en behoeften die er bij de scholen voor sbo, so en vso bestaan. Op basis van deskresearch, groepsgesprekken met bestuurders, teamleiders en schoolleiders, raadpleging van dataspecialisten (o.a. van DUO) en landelijke sleutelfiguren werd een concrete voorzet gedaan voor afzonderlijke NCO-rapporten voor sbo, so en vso.
NCO-rapporten zonder benchmarkfunctie
NCO-rapporten voor scholen in speciaal (basis)onderwijs kunnen veel minder de functie van ‘benchmark’ hebben dan voor scholen in regulier onderwijs. Zolang geen gestandaardiseerde landelijke indicator beschikbaar is die het mogelijk maakt de leerlingen op basis van hun specifieke beperkingen en/of onderwijsbehoeften in te delen in min of meer vergelijkbare groepen, kunnen geen eerlijke vergelijkingen met andere scholen worden gemaakt. Om wel bruikbare gegevens te kunnen terugkoppelen aan scholen over het verloop van de loopbaan van hun leerlingen in vergelijking tot andere scholen, zouden meer gegevens over de leerlingenpopulatie beschikbaar moeten komen. Voor het sbo betreft dit onder meer gegevens over het IQ van de leerlingen, voor het so en vso onder meer gegevens over de effectieve onderwijstijd per leerling (dan wel geoorloofd verzuim).
Meer informatie
Van Langen, A., Van der Veen, I., m.m.v. Jenniskens, T. & Vaessen, A. (2021). Een NCO-schoolrapport voor sbo, so en vso. Verkenning van behoeften en mogelijkheden. Nijmegen/Amsterdam: KBA Nijmegen/Kohnstamm Instituut.
Contactpersoon: Ineke van der Veen
Samenwerkingspartner: KBA Nijmegen
deel deze pagina
Onderzoeken en publicaties
Partners en samenwerkingen
Kohnstamm Instituut
Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.