Evaluatie Regeling Open en Online Hoger Onderwijs

Subsidieregeling Open en online hoger onderwijs

Jarenlang heeft het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) ingezet op het stimuleren van open en online hoger onderwijs. Dat gebeurde via een aantal opeenvolgende subsidieregelingen, waarvan de meest recente: de regeling Open en online hoger onderwijs 2018-2022. Binnen deze regeling konden onderwijsinstellingen subsidie aanvragen voor projecten gericht op open online onderwijs en open leermateriaal. De pijlers zijn als volgt gedefinieerd:

Open online onderwijs: onderwijs dat volledig of voor een substantieel deel online plaatsvindt. Hierbij zijn in ieder geval de in het project ontwikkelde leermaterialen online beschikbaar onder een open licentie die gebruik of hergebruik toestaat.

Open leermateriaal: leermateriaal dat openbaar op een via internet toegankelijke locatie beschikbaar is onder een open licentie die gebruik of hergebruik toestaat.

Met deze subsidieregeling konden instellingen in het hoger onderwijs financiering aanvragen voor projecten voor het ontwikkelen van methoden, materialen en tools voor open en online onderwijs. Nu de regeling is afgerond en de laatste projecten bij universiteiten en hogescholen ook hun laatste fase in gaan, is het een goed moment om terug te blikken en de regeling te evalueren.

In opdracht van OCW hebben AEF en Kohnstamm Instituut de subsidieregeling geëvalueerd. In deze evaluatie wordt antwoord gegeven op de vraag of de regeling heeft geleid tot verbetering van de kwaliteit van online onderwijs en het ontwikkelen, delen en hergebruiken van open leermaterialen én of de regeling heeft geleid tot een olievlekwerking. Hiervoor is een documentanalyse uitgevoerd, evenals een vragenlijstonderzoek en interviews met betrokkenen.

Aanvragers zijn positief over subsidieregeling

Uit de resultaten blijkt dat de regeling heeft geleid tot succesvolle ontwikkeling van diverse open leermaterialen: interactieve software, leeromgevingen, platforms en inventarisaties. Ontwikkelen betekent echter nog niet delen en hergebruiken: het ontwikkelde materiaal blijkt vooral binnen de eigen instellingen te worden gebruikt.  Docenten en studenten hebben meer ervaring opgedaan met online onderwijs door de regeling, met meer interactieve en toegankelijke leermogelijkheden voor studenten en docenten. Ontwikkelde leermaterialen worden breed gebruikt binnen de betrokken onderwijsinstellingen, maar de externe olievlekwerking varieert sterk per project en is weinig zichtbaar voor projectleiders.

De subsidieregeling biedt een toegankelijke manier om te experimenteren met innovatieve onderwijsvormen. De ondersteuning tijdens de regeling vanuit @SURF wordt gewaardeerd door de projectleiders.  Voor de toekomst blijft het van belang om gebruik van open en online leermateriaal te stimuleren door erkenning en ondersteuning.  Betrokkenheid van management/bestuur en samenwerking met bijvoorbeeld bibliotheken en uitgevers is cruciaal voor het blijven gebruiken van leermaterialen.

Meer informatie

Krepel, A., Bruck, S., Van der Vegt, J., Jansink, J., &  Kronenburg, E. (2024). Evaluatie Regeling Open en Online Hoger Onderwijs. Utrecht: AEF.

Contactpersoon:
Alexander Krepel

Samenwerkingspartner:
Andersson Elffers Felix