Evaluatie van Doen-denken
De effectiviteit van een ontwikkelingsstimuleringsprogramma voor basisscholen in Rotterdam
De effectiviteit van een ontwikkelingsstimuleringsprogramma voor basisscholen in Rotterdam
Veen, A., Veen, I. van der, Heurter, A., Elshof, D. (2020).
RAPPORT: 1034 ISBN: 97-8946-321-1116
Uitbreiding van leertijd is een middel dat wordt ingezet om ontwikkelingskansen van kinderen uit achterstandssituaties in het basisonderwijs te vergroten. In Rotterdam is in dit kader het programma Doen-denken ontwikkeld door Rotterdam Vakmanstad. Het programma richt zich op het verbreden van het wereldbeeld van kinderen uit een achterstandssituatie. Er worden activiteiten aangeboden waar deze kinderen, in vergelijking met kinderen uit meer kansrijke gezinnen, meestal minder of niet mee in aanraking komen. Dit is uitgewerkt in vijf leerlijnen: filosofie, koken, techniek, judo/aikido en tuinlessen. De lessen worden grotendeels binnen het reguliere programma uitgevoerd door vakdocenten, voor de groepen 1 tot en met 8. In opdracht van Stichting De Verre Bergen in Rotterdam werden de effecten van het programma onderzocht op twee basisscholen die met het programma werkten en twee basisscholen met een vergelijkbare leerlingpopulatie, die niet met het programma werkten.
Het eerste doel van Doen-denken is het bieden van een cognitief rijker aanbod om de kansen van de kinderen te vergroten. Het positief beïnvloeden van de sociaal-emotionele ontwikkeling is eveneens een belangrijk (tussen)doel. Uiteraard staan de cognitieve en sociaal-emotionele doelen niet los van elkaar. Door te stimuleren dat kinderen prettig met elkaar omgaan, activiteiten zo aan te bieden dat kinderen zich er iets bij voor kunnen stellen (betekenisvol leren), hen te leren dat vragen stellen en fouten maken mag en juist goed is, wordt interesse in leren en zelfwerkzaamheid gestimuleerd.
Onderzocht werd wat de effectiviteit is van het programma op de volgende aspecten van sociaal-emotionele ontwikkeling: intrinsieke motivatie, cognitief zelfvertrouwen, zelfregulatie, positief gedrag en zelfwaardering. Het beeld is wisselend. Op een aantal punten vonden we een positieve relatie tussen deelname aan het programma en de sociaal-emotionele ontwikkeling, zij het niet voor alle leerlingen, maar voor specifieke groepen leerlingen. Kinderen met laagopgeleide ouders (een groep waarvoor Doen-denken met name bedoeld is) leken bijvoorbeeld wat betreft intrinsieke motivatie te profiteren van Doen-denken, terwijl dat niet het geval leek voor kinderen met niet-laagopgeleide ouders.
Naast kwantitatieve resultaten geven de ervaringen van betrokkenen bij het programma relevante aanvullende gegevens over de effectiviteit ervan. Opvallend is hoe goed vooral de leerlingen in staat zijn om hun ervaringen te verwoorden. Zij vonden de lessen leuk en nuttig. Daarnaast gaven ze aan dat ze meer leerden over waar ze goed in zijn, bijvoorbeeld koken, repareren, nadenken over zichzelf en de wereld of samenwerken.
Voor het vinden van effecten is het van belang dat transfer naar de reguliere lessen plaatsvindt. De resultaten van het programma Doen-denken zijn hoopgevend. Meer resultaten zijn te verwachten als het lukt om te zorgen voor een goede inbedding van en een breed draagvlak voor het programma in de scholen.
Veen, A., Veen, I. van der, Heurter, A., Elshof, D. (2020) Evaluatie van Doen-denken. Een ontwikkelingsstimuleringsprogramma voor basisscholen in Rotterdam. Amsterdam: Kohnstamm Instituut.
Bekijk de interactieve talkshowreeks ‘Succesverhalen’
10 uur per week extra naar school? In Rotterdam doen leerlingen het met plezier
Contactpersoon: Annemiek Veen
Het Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.
Wij gebruiken cookies uitsluitend om uw gebruiksgemak te vergroten en om het gebruik van de website te analyseren. Ons Privacybeleid.
OKWe may request cookies to be set on your device. We use cookies to let us know when you visit our websites, how you interact with us, to enrich your user experience, and to customize your relationship with our website.
Click on the different category headings to find out more. You can also change some of your preferences. Note that blocking some types of cookies may impact your experience on our websites and the services we are able to offer.
These cookies are strictly necessary to provide you with services available through our website and to use some of its features.
Because these cookies are strictly necessary to deliver the website, refusing them will have impact how our site functions. You always can block or delete cookies by changing your browser settings and force blocking all cookies on this website. But this will always prompt you to accept/refuse cookies when revisiting our site.
We fully respect if you want to refuse cookies but to avoid asking you again and again kindly allow us to store a cookie for that. You are free to opt out any time or opt in for other cookies to get a better experience. If you refuse cookies we will remove all set cookies in our domain.
We provide you with a list of stored cookies on your computer in our domain so you can check what we stored. Due to security reasons we are not able to show or modify cookies from other domains. You can check these in your browser security settings.
We also use different external services like Google Webfonts, Google Maps, and external Video providers. Since these providers may collect personal data like your IP address we allow you to block them here. Please be aware that this might heavily reduce the functionality and appearance of our site. Changes will take effect once you reload the page.
Google Webfont Settings:
Google Map Settings:
Google reCaptcha Settings:
Vimeo and Youtube video embeds:
You can read about our cookies and privacy settings in detail on our Privacy Policy Page.
Privacy