Hebben getalenteerde vwo-leerlingen profijt van versnelde of verrijkte programma’s?
Rapportage evaluatie Pilot versneld en/of verrijkt vwo
Rapportage evaluatie Pilot versneld en/of verrijkt vwo
Vanaf schooljaar 2016/17 tot 2020/21 kregen scholen de mogelijkheid om zich aan te melden voor de pilot versneld en/of verrijkt vwo (VVV). 38 scholen deden dit, waarmee zij de mogelijkheid kregen om lesstof uit de bovenbouw te verschuiven naar de onderbouw, en daardoor een speciaal vijfjarig vwo-programma (versneld vwo) of zesjarig vwo-programma (verrijkt vwo) te bieden aan groepen getalenteerde leerlingen.
Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen wilde hiermee scholen meer ruimte bieden in de inrichting van hun vwo-onderwijs, zodat getalenteerde leerlingen meer uitgedaagd worden en hun talenten optimaal kunnen ontdekken en ontwikkelen. Het Kohnstamm Instituut evalueerde de pilot voor OCW met een combinatie van kwalitatief en kwantitatief onderzoek.
Uit de effectmetingen komt naar voren dat VVV-leerlingen hogere schoolprestaties behalen dan leerlingen in het reguliere vwo. En VVV-leerlingen vervelen zich minder en zijn meer gemotiveerd voor school in vergelijking tot de controlegroep. Mogelijk is dit een groepseffect, voortkomend uit de voorafgaande selectie van VVV-leerlingen. We zien echter ook dat de genoemde verschillen consistent zijn bij herhaalde metingen. Daarmee lijkt de Beleidsregel VVV het beoogde doel te bereiken, namelijk dat getalenteerde leerlingen door VVV-trajecten meer uitgedaagd worden en zich niet gaan vervelen en gedemotiveerd raken voor school.
De resultaten van de vragenlijstonderzoeken en casestudy bij schoolleiders, docenten, VVV-leerlingen en hun ouders, ondersteunen deze conclusies.
Scholen slagen erin om versnelde en verrijkte trajecten op te zetten en uit te voeren, al zijn er wel wat knelpunten in relatie tot de planning en roosters van deze maatwerktrajecten. Toch zijn alle betrokkenen overwegend tevreden, en het lukt leerlingen om eventuele obstakels op dit vlak zelf goed op te pakken en daar ook weer van te leren. De scholen die deelnemen aan de regeling willen er dan ook graag mee verder.
Selectieprocedures voor de VVV-programma’s zijn verschillend ingericht. Scholen hanteren hierbij vooraf opgestelde selectiecriteria vooral met betrekking tot leerprestaties en leerhouding van de leerlingen. Ze kijken hierbij naar verschillende bronnen, bijvoorbeeld naar informatie vanuit het basisonderwijs. Als het gaat om de kenmerken van leerlingen die nodig zijn om een verrijkt of versneld traject te kunnen volgen, is het uiteindelijk meer een fingerspitzengefühl, dan een perfect lijstje criteria. Leerlingen krijgen de kans om het te proberen, en als het niet lukt kunnen ze zonder grote problemen weer mee in het regulier onderwijs. Dit laatste was overigens een voorwaarde van het ministerie voor deelname aan de pilot.
Vooral met de verrijkte trajecten worden relatief veel leerlingen bereikt. We zien dat scholen deze trajecten ook vaker aan een bredere groep leerlingen aanbieden, en minder vasthouden aan vooraf opgestelde selectiecriteria.
Heemskerk, I.M.C.C., Meijer J. & Elshof, D. (2021). Hebben getalenteerde vwo-leerlingen profijt van versnelde of verrijkte programma’s? Rapportage evaluatie Pilot versneld en/of verrijkt vwo. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. (Rapport 1065, projectnummer 40744)
Contactpersoon: Dorothé Elshof
Het Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.
Wij gebruiken cookies uitsluitend om uw gebruiksgemak te vergroten en om het gebruik van de website te analyseren. Ons Privacybeleid.
OKWe may request cookies to be set on your device. We use cookies to let us know when you visit our websites, how you interact with us, to enrich your user experience, and to customize your relationship with our website.
Click on the different category headings to find out more. You can also change some of your preferences. Note that blocking some types of cookies may impact your experience on our websites and the services we are able to offer.
These cookies are strictly necessary to provide you with services available through our website and to use some of its features.
Because these cookies are strictly necessary to deliver the website, refusing them will have impact how our site functions. You always can block or delete cookies by changing your browser settings and force blocking all cookies on this website. But this will always prompt you to accept/refuse cookies when revisiting our site.
We fully respect if you want to refuse cookies but to avoid asking you again and again kindly allow us to store a cookie for that. You are free to opt out any time or opt in for other cookies to get a better experience. If you refuse cookies we will remove all set cookies in our domain.
We provide you with a list of stored cookies on your computer in our domain so you can check what we stored. Due to security reasons we are not able to show or modify cookies from other domains. You can check these in your browser security settings.
We also use different external services like Google Webfonts, Google Maps, and external Video providers. Since these providers may collect personal data like your IP address we allow you to block them here. Please be aware that this might heavily reduce the functionality and appearance of our site. Changes will take effect once you reload the page.
Google Webfont Settings:
Google Map Settings:
Google reCaptcha Settings:
Vimeo and Youtube video embeds:
You can read about our cookies and privacy settings in detail on our Privacy Policy Page.
Privacy