Auteurs
Van Binsbergen, M.H., Van der Ploeg, S. & Vaessen, A. (2023)
RAPPORT: 1115 ISBN: 94-6321-176-5
Op verzoek van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is nagegaan in hoeverre de huidige projectsubsidies voor de (1) Landelijke Commissie voor Geschillen Wet Medezeggenschap Scholen, (2) de Geschillencommissie passend onderwijs en (3) de Landelijke Arbitragecommissie Samenwerkingsverbanden passend onderwijs, nog het best passend zijn bij de doelen en taken van de stichting Onderwijsgeschillen.
Aan de hand van de beleidsdynamiek voor het onderwijs zoals voorzien voor de komende 15 jaar – de dynamiek van passend naar inclusief onderwijs – is nagegaan of er voor deze drie commissies van de stichting Onderwijsgeschillen sprake is van tijdelijke dan wel structurele activiteiten. Ook is nagegaan hoe de werkzaamheden worden gewaardeerd en met welk verloop in volume de commissies klachten, geschillen en arbitrage in behandeling nemen.
Op basis daarvan concluderen we dat het huidige financieringsinstrument (projectsubsidie) niet langer past bij de doelen en taken met betrekking tot de drie genoemde commissies, omdat de doelen en taken van deze commissies niet van tijdelijke, maar van structurele aard zijn. We adviseren daarom voor de structurele activiteiten van deze commissies een omzetting van projectsubsidies naar een instellingssubsidie.
Ook heeft OCW een aantal hieraan gerelateerde vragen gesteld. Een van deze vragen luidt:
In hoeverre past de huidige statutaire doelstelling van de stichting bij de toekomstige taakomschrijving en werkzaamheden als gevolg van de activiteiten t.a.v. de bemensing van ’jouwveiligeschool’?
Concluderend is bij het ingezette beleid van passend naar inclusief onderwijs de mix van de leerlingen in de klas en op school vatbaar voor onderlinge confrontaties met pestgedrag en uitsluiting, wanneer er (nog) onvoldoende oog is voor de gegevens die uit verschillende studies naar voren komen. Naast betere voorlichting en cross-sectoraal delen van kennis en preventie, zoals aanbevolen door de JGZ-Richtlijn, is beschikbaarheid van een onafhankelijke instantie voor meldingen, klachten en geschillen ook vanuit deze optiek van evident belang.
Andere vraag luidt:
In hoeverre is de stichting in staat om te voldoen aan een mogelijk toekomstige taak om vanuit een onafhankelijke rol bij te dragen aan het versterken (kennis en kunde) van de medezeggenschapsraden in het funderend onderwijs?
De Wet medezeggenschap op scholen is per 1 augustus 2023 gewijzigd met de Wet uitbreiding bestuurlijk instrumentarium onderwijs. Deze wet geeft de minister van OCW meer mogelijkheden om in te grijpen bij misstanden in het onderwijs. De wet wijzigt ook de Wet medezeggenschap op scholen (WMS). In de WMS is een nieuw artikel 7a ingevoegd. Daarin staat dat als het bevoegd gezag een voorstel voor advies of instemming voorlegt aan de (G)MR of een geleding, daarbij uitdrukkelijk moet wijzen op de instemmings- of adviesbevoegdheid.
Enerzijds is het goed dat de minister een directe bevoegdheid heeft om in te grijpen bij misstanden. Anderzijds is ook ‘de minister’ of het ministerie van OCW belanghebbend, als eindverantwoordelijk voor onderwijswetgeving en -beleid. Een onafhankelijke onderwijsgeschilleninstantie die op basis van een gerechtelijke voorprocedure voor alle betrokkenen en belanghebbenden beschikbaar en bereikbaar is wint aan belang. Dit is in lijn met het amendement van Kamerlid Westerveld (29 juni 2022) dat stelt dat het ook belangrijk is dat in het voortraject al meer gedaan wordt om ingrijpen te voorkomen
Meer informatie
Van Binsbergen, M.H., Van der Ploeg, S. & Vaessen, A. (2023). Stichting Onderwijsgeschillen: duurzaam noodzakelijk. Naar het best passende subsidie-instrument. Amsterdam: Kohnstamm Instituut; Utrecht: Oberon Onderzoek en Advies. Rapport 1115.
Contactpersoon: Marion van Binsbergen
Zie ook: Startpagina richtlijn: Pesten
Samenwerkingspartner: Dr. Sjerp van der Ploeg, Oberon Onderzoek en Advies
deel deze pagina
Onderzoeken en publicaties
Partners en samenwerkingen
Kohnstamm Instituut
Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.