Zilveren taalcompetenties

Taalaanbod voor ouderen

Laaggeletterdheid is een reëel probleem onder ouderen. Toch blijven ouderen vaak buiten beeld als het gaat om taalscholing. In Zilveren Taalcompetenties – een samenwerking van zorginstellingen Vughterstede en DSV Verzorgd Leven, taalaanbieder Alsare en onderzoekers van Artéduc en Kohnstamm Instituut – is nu een taalaanbod voor deze doelgroep (75+) ontwikkeld. Eenzaamheid en behoefte aan sociale activiteiten

Eenzaamheid en behoefte aan sociale activiteiten

Uit een literatuurstudie en surveyonderzoek onder 170 ouderen blijkt dat ouderen vaak te kampen hebben met eenzaamheid, gezondheidsproblemen en praktische taalproblemen (moeite met formulieren invullen of het doen van de administratie). Ouderen hebben vooral behoefte hebben aan het ondernemen van sociale activiteiten. En er is behoefte aan taalondersteuning in relatie tot gezondheid, plezier beleven, contacten opdoen en onderhouden.

Vier uitgangspunten voor taalactiviteiten

Deze uitkomsten leveren vier uitgangspunten op voor het ontwikkelen van pilots met activiteitenprogramma’s op het gebied van taal in de ouderenzorg:

• organiseer het aanbod dichtbij de ouderen;
• focus op intrinsieke motivatie: stel de eigen leerwens, plezier en talent centraal;
• focus op maatwerk: ruimte voor eigen wensen en invulling;
• focus op samen doen: aandacht voor sociale contacten.

Positieve opbrengsten

Aan de pilots namen 53 ouderen deel. Uit evaluatieonderzoek bleek dat samen bezig zijn met taal  als groot pluspunt werd ervaren. Tijdens de taalactiviteiten werden veel persoonlijke verhalen gedeeld. Dit werd door de deelnemers als zeer waardevol ervaren. Ze gaven aan dat ze na deelname meer zelfvertrouwen hebben gekregen, en taal vaker te gebruiken in het dagelijks leven. Ook lieten ze weten meer contacten en vriendschappen te hebben opgedaan en waren ze positief over het in een open sfeer persoonlijke ervaringen kunnen delen.

Welzijn meer in de schijnwerpers

Voor de zorginstellingen bood het project met name nieuwe inzichten op het gebied van het welzijnsaanbod. Bijvoorbeeld hoe wijdverbreid eenzaamheid onder ouderen is en dat samen bezig zijn met taal daar een positieve bijdrage aan levert. Dat is belangrijke kennis met het oog op een aantal vernieuwingsprogramma’s in de zorg (zoals Waardigheid en trots) waarin welzijnsaspecten meer in de schijnwerpers komen te staan.