Professionele ontwikkeling leraren in teamverband
Podcast aflevering 1
uit de serie ‘In gesprek met …’
De podcast is gemaakt door Edgar Tossijn (techniek en foto) en Arwen van Stigt (regie).
Muziek: Erik van Schooten
In gesprek met Wouter Schenke over de Teambeurs Primair Onderwijs
Vandaag vertelt Wouter Schenke over de Teambeurs PO: een subsidie van het ministerie van OCW uit de periode van 2017 tot 2021 voor leraren uit het basisonderwijs om een masteropleiding te volgen. Samen met de Hogeschool van Amsterdam en SEO Economisch Onderzoek evalueerde Wouter de Teambeurs PO.
Gespreksleider Iris Bollen weet dat er al een subsidie bestaat voor leraren die een masteropleiding willen volgen, namelijk de Lerarenbeurs dus wat maakt de Teambeurs PO anders dan de reguliere Lerarenbeurs?
Verschil Lerarenbeurs en Teambeurs Primair Onderwijs
Van de Lerarenbeurs is bekend dat het niet altijd leidt tot de gewenste schoolbrede veranderingen, vertelt Wouter Schenke. De Teambeurs PO was een subsidie voor het gezamenlijk volgen van eenzelfde masteropleiding door een groepje leraren, met een minimum van twee leraren die werkzaam zijn bij eenzelfde schoolbestuur. De subsidie betrof een vergoeding van de studiekosten, studieverlof voor het volgen van de masteropleiding en uren voor het benutten en inbedden van de nieuw opgedane kennis voor de ontwikkeling van de school tijdens de opleiding en in het jaar na afloop. Wouter vertelt dat het in deze regeling niet ging om een individuele leraar die op eigen initiatief een beurs aanvroeg, maar om een collectief initiatief dat aansloot bij de schoolagenda.
“De Teambeurs was een subsidie speciaal bedoeld om gezamenlijk een masteropleiding te volgen met anderen die werken op dezelfde school of onder hetzelfde bestuur.” – Wouter Schenke
Hoe kunnen leraren die een masteropleiding volgen bijdragen aan schoolontwikkeling?
Al bij het nadenken over het volgen van een masteropleiding, staan leraren voor keuzes over hun loopbaanambitie. Wil je beter leren differentiëren of onderwijsvernieuwing aanjagen? Kies je voor een master Educational Needs of voor een master Leren & Innoveren? Centrale vraag in de Teambeurs PO is hoe je de masteropleiding en de inzichten die je als leraar krijgt ook benut voor de ontwikkeling van de school en het team.
Meerwaarde van een masteropleiding volgen in een team
Uit het evaluatieonderzoek van de Teambeurs PO blijkt dat het merendeel van de leraren met een Teambeurs na afloop van de opleiding:
- actiever betrokken is bij organisatorische en inhoudelijke veranderingen binnen de school
- regelmatiger wordt beschouwd als expert op een bepaald gebied
- vaker zelf de leiding neemt bij besprekingen met collega’s
- vaker het voortouw krijgt bij het uitvoeren van innovaties
Dit geldt in mindere mate voor leraren met een Lerarenbeurs.
Rol schoolleiding
Vanuit de subsidie voor de Teambeurs krijgen leraren tijd voor kennisinbedding na de opleiding; zij gebruiken die tijd om blijvende aandacht te geven aan de nieuw opgedane inzichten, bijvoorbeeld in het beleid van de school.
“We zien dat zeven op de tien leraren uren krijgen van de schoolleider voor kennisinbedding in hun school.”- Wouter Schenke
Volgens Wouter geeft een overgroot deel van de leraren met een Teambeurs aan dat hun schoolleider bevordert dat zij betrokken raken bij besluitvorming en invloed hebben op de invulling van hun functie.
Vier tips voor schoolleiders
Wouter geeft vier tips voor leraren, schoolleiders en beleidsmakers:
- Toon betrokkenheid vanaf het begin bij de leraren en hun keuze voor de masteropleiding. Zo steun je hen in hun ontwikkeling die zij doormaken tijdens de opleiding.
- Verken de mogelijkheden om de opgedane expertise van de leraren ook na afloop van de master te benutten in specifieke rollen of taken. Dat kan vorm krijgen door leraren actief te positioneren, door ze trekkers te maken van projecten, ze te betrekken bij de organisatie van studiedagen, ze verantwoordelijk te maken voor de organisatie van intervisie, etc. Doel daarbij is om individuele loopbaanambitie en schoolontwikkeling met elkaar te verbinden.
- Faciliteer leraren in hun rol als kartrekker en laat ze groeien in hun expertise. Een uniek onderdeel van de Teambeurs was de facilitering die leraren kregen om in het jaar na afloop van de opleiding tijd te hebben om met de opbrengsten van de master in de school aan de slag te gaan.
- Neem contact op met de opleiding en maak afspraken over hoe de school kan profiteren van het feit dat meerdere leraren een master volgen. De opleiding kan hiermee rekening houden in de opdrachten waar de leraren tijdens hun opleiding aan werken. Dit vraagt van opleidingen een andere insteek, namelijk om niet alleen de individuele ontwikkeling van de leraren centraal te stellen, maar ook de ontwikkeling van teams in scholen. Dit kan bijvoorbeeld door expliciet ruimte te bieden voor het verbinden en toepassen van opleidingsinhouden in de praktijk van de school en door coaching en intervisie in scholen plaats te laten vinden.
