15 uur voorschoolse educatie voor alle peuters
Sinds 2018 biedt de gemeente Amsterdam 15 uur voorschoolse educatie aan alle peuters. Dat betekent in vergelijking met de periode daarvoor een uitbreiding van 12 naar 15 uur voor peuters met een doelgroepindicatie en van zes naar 15 uur voor peuters zonder een indicatie.
Urenuitbreiding positief
De verwachting was dat 15 uur zou leiden tot meer stabiele en meer heterogene groepen en als gevolg hiervan een positieve uitwerking op de proceskwaliteit. Pedagogisch medewerkers beoordelen de urenuitbreiding als positief. Meer uren stelt hen in staat de dagindeling flexibeler af te stemmen op de kinderen.
Stabiliteit en menging
Er kon niet worden vastgesteld dat urenuitbreiding leidde tot een hogere proceskwaliteit.
Verlenging naar 15 uur betekent ook niet automatisch dat de samenstelling van de groepen meer heterogeen wordt. De instroom van kinderen in voorschoolse educatie lijkt namelijk ook beïnvloed te worden door andere (gelijktijdige) veranderingen in het beleid, zoals het invoeren van een eigen bijdrage voor vve. Wanneer een gemeente nastreeft dat kinderen van verschillende achtergronden al jong met elkaar opgroeien, zijn tevens andere beleidsimpulsen nodig.
Urenuitbreiding niet de enige beleidsverandering
De verandering naar 15 uur is uitgevoerd in een periode waarin meerdere veranderingen hebben plaatsgevonden in de kinderopvang/vve. Ten eerste een verandering van gratis voorschoolse educatie naar een door ouders betaalde bijdrage. Ten tweede een verlaging van de leeftijd waarop kinderen de voorschoolse educatie binnenkomen, van tweeënhalf naar twee jaar. Dit betekende een uitdaging voor veel pm’ers omdat zij nog niet gewend waren aan een jongere doelgroep binnen de vve. Mogelijk hebben deze verschillende factoren invloed gehad op de gevonden resultaten. We kunnen uit het onderzoek geen definitieve conclusies trekken over de invloed van meer uren vve op stabiliteit, menging en proceskwaliteit. Daar komt bij dat het verschil met de oorspronkelijke 12 uur vve ook niet erg groot was. Een rigoureuze wijziging in de deelnametijd per week zou wellicht een ander beeld hebben laten zien.
Het project maakt deel uit van het programma ‘Innovatiecentra vve’ van het ministerie van OCW en NRO, waarin vijf interventies werden geselecteerd en onderzocht op hun bijdrage aan verhoging van kwaliteit van voor- en vroegschoolse educatie. Naast dit Amsterdamse project werden vier andere innovatiecentra onderzocht, in de gemeenten Den Haag, Leiden, Dordrecht en Heerlen.
Meer informatie
Veen, A. & Karssen, M. (2020). 15 uur voorschoolse educatie in Amsterdam. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1063.
Contactpersoon: Annemiek Veen
Zie ook:
Aan dit project was een functionaris verbonden voor onderlinge kennisuitwisseling en kennisverspreiding, Heleen Versteegen van Sardes.
Nadere informatie over het project is te vinden via de website: https://www.sardes.nl/innovaties_in_vve
Veen, A., Haanstra, F., Karssen, M. (2020). Kunstenaars in de groep. Onderzoek naar effecten van kunst in de voorschoolse educatie. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1054.
Veen, A., Bus, J. & Druten, L. van (2020). Eindrapport innovatiecentra voor- en vroegschoolse educatie. Samenvatting van vijf deelonderzoeken. Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1064.
Bus, A.G. & Anstadt, R. (2020). Thuis voorlezen met digitale prentenboeken. Een veelbelovende interventie voor twee- en driejarigen met een taalachterstand? Amsterdam: Kohnstamm Instituut. Rapport 1058.
Druten, L. van, m.m.v. Beurskens, K. & Langen, A. van (2020). Rapportage innovatiecentrum Heerlen ‘Kijken in elkaars keuken’ ten behoeve van samenwerking tussen peuteropvang en basisschool. Nijmegen: KBA.
Druten, L. van, m.m.v. Beurskens, K. & Langen, A. van (2020). Rapportage Innovatiecentrum Leiden Motivatie als motor voor professionalisering. Nijmegen: KBA.
Samenwerkingspartner: KBA Nijmegen
deel deze pagina
Onderzoeken en publicaties
Partners en samenwerkingen
Kohnstamm Instituut
Kohnstamm Instituut doet onderzoek op het gebied van onderwijs, opleiding, opvoeding en jeugdhulp. Wij zijn gespecialiseerd in opdrachtonderzoek en komen voort uit de Universiteit van Amsterdam.